આફ્રિકામાં 5000 વર્ષ પહેલા તરબૂચની ખેતી કરવામાં આવી હતી. આ પછી, ધીમે ધીમે તેનું ઉત્પાદન વિશ્વના અન્ય દેશોમાં શરૂ થયું. લાંબા સમય પછી, તેમનામાં વિવિધ જાતિઓ વિકસિત થઈ. છેલ્લા કેટલાક સમયથી બજારમાં લાલ તરબૂચની સાથે પીળા તરબૂચ પણ દેખાવા લાગ્યા છે.
તરબૂચના નામથી મનમાં લાલ રંગના ફળનું ચિત્ર ઊભું થાય છે. પરંતુ રસપ્રદ વાત એ છે કે હવે બજારમાં પીળા તરબૂચ પણ દેખાઈ રહ્યા છે. આ પણ ખોરાકમાં લાલ જેવા મીઠા હોય છે, પરંતુ કેટલીક બાબતોમાં અલગ હોય છે. તેનું સૌથી મોટું કારણ તેમાં રહેલું કેમિકલ છે. તેમાંથી એક એવું રસાયણ હોવું જોઈએ જે નક્કી કરે કે તરબૂચનો રંગ લાલથી પીળો થઈ જાય.
જો તમે વિજ્ઞાનના દૃષ્ટિકોણથી સમજો છો, તો ફક્ત લાઇકોપીન નામનું રસાયણ જ બંને વચ્ચે તફાવત બનાવે છે. આ કેમિકલ લાલ તરબૂચમાં જોવા મળે છે. જ્યારે પીળા તરબૂચમાં આવું થતું નથી. હવે આપણે બંને વચ્ચેનો તફાવત સમજીએ. પીળું તરબૂચ લાલ કરતાં થોડું મીઠું હોય છે અને તેનો સ્વાદ મધ જેવો હોય છે. તેમાં વિટામિન A અને C પૂરતી માત્રામાં મળી આવે છે.
બંનેની સરખામણી કરતાં, પીળા તરબૂચને વધુ સારું કહેવાય છે, કારણ કે તેમાં લાલ કરતાં વધુ એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ અને બીટા-કેરોટિન હોય છે. બીટા કેરોટીન કેન્સર અને આંખના રોગોનું જોખમ ઘટાડે છે. આ ઉપરાંત, લાલ તરબૂચની જેમ, તેના વિટામિન્સ રોગપ્રતિકારક શક્તિ અને ત્વચા માટે જરૂરી માનવામાં આવે છે.
કહેવાય છે કે 5 હજાર વર્ષ પહેલા લાલ તરબૂચના બીજ મળી આવ્યા હતા, અને 1 હજાર વર્ષ પછી પીળા તરબૂચના બીજ મળ્યા હતા. તેને ડેઝર્ટ કિંગ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, કારણ કે તે મોટાભાગે એવા સ્થળોએ ઉગે છે જ્યાં પાણીની અછત હોય છે. જેમ કે – રણ વિસ્તાર. સૌપ્રથમ તે આફ્રિકામાં ઉગાડવાનું શરૂ થયું, ત્યારબાદ અન્ય દેશોમાં તેની ખેતી શરૂ થઈ .
