ભારતે એ કર્યું છે જે આજ સુધી દુનિયાના કોઈ દેશે કર્યું નથી. કારણ કે અત્યાર સુધી દુનિયાના ઘણા દેશોએ દાવો કર્યો છે કે તેમની પાસે એવી સિસ્ટમ છે જે એકસાથે અનેક ટાર્ગેટને નિશાન બનાવી શકે છે, પરંતુ હજુ સુધી કોઈએ આ દેખાડ્યું નથી. જો કે, ભારતે પ્રથમ વખત તેની આકાશ મિસાઈલ સિસ્ટમથી એક સાથે 4 નિશાનો ધ્વસ્થ કરવાનો વીડિયો જાહેર કર્યો છે.
ડિફેન્સ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (DRDO) દ્વારા આકાશ શસ્ત્ર પ્રણાલી સ્વદેશી રીતે ડિઝાઈન અને વિકસિત કરવામાં આવી છે. ભારતની આ ચોક્કસ રક્ષા પ્રણાલીને આંતરરાષ્ટ્રીય ગ્રાહકો પાસેથી ઓર્ડર મળ્યા છે. ડીઆરડીઓના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા પણ તેને સતત અપગ્રેડ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ભારત દ્વારા આ મિસાઈલ સિસ્ટમનું 12 ડિસેમ્બરે સૂર્યલંકા એરફોર્સ સ્ટેશન પર પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.
તાજેતરમાં જ ફિલિપાઈન્સે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ખરીદવા માટે ભારત સાથે $375 મિલિયનના સોદા પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. ચીનનો ફિલિપાઈન્સ સાથે ઘણા મુદ્દાઓ પર વિવાદ છે અને તે તેની સંરક્ષણ પ્રણાલીને મજબૂત કરવામાં વ્યસ્ત છે, આ સંદર્ભમાં તેણે આકાશ સંરક્ષણ પ્રણાલીમાં પણ રસ દાખવ્યો છે. આ સાથે ઈજિપ્ત અને આર્મેનિયાએ આકાશ ડિફેન્સ સિસ્ટમ ખરીદવામાં રસ દાખવ્યો છે.
આકાશની વિશેષતા શું છે?
આકાશ એ ટૂંકા અંતરની સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઈલ સિસ્ટમ છે, જે હવાઈ હુમલા સામે રક્ષણ આપે છે. આકાશ વેપન સિસ્ટમ (AWS) ગ્રુપ મોડ અથવા ઓટોનોમસ મોડમાં એકસાથે બહુવિધ લક્ષ્યોને નિશાન બનાવી શકે છે. તેમાં એન્ટિ-કાઉન્ટર મેઝર્સ સુવિધાઓ છે. આખી વેપન સિસ્ટમ મોબાઇલ પ્લેટફોર્મ પર ગોઠવવામાં આવી છે. આ સાથે, આકાશના 3 વેરિયન્ટ્સ છે, જેની રેન્જ 4.5 કિલોમીટરથી 90 કિલોમીટરની છે. તે હેલિકોપ્ટર, ફાઈટર પ્લેન, યુએવી વગેરેને સરળતાથી ધ્વસ્થ કરવામાં સક્ષમ છે. આ ઉપરાંત, તે લક્ષ્યને શોધવાથી લઈને તેને મારવા સુધી સક્ષમ છે.
આકાશ વન 25 કિલોમીટરની રેન્જ ધરાવે છે અને તે એકસાથે 4 લક્ષ્યોને સંલગ્ન કરી શકે છે. આ સાથે અન્ય વેરિઅન્ટની રેન્જ 40 કિમી છે. તે સરળતાથી 12 લક્ષ્યોને મારી શકે છે. ત્રીજા વેરિઅન્ટની રેન્જ 90 કિમી છે અને તેને આકાશ NG નામ આપવામાં આવ્યું છે. જો આપણે NG વેરિયન્ટ વિશે વાત કરીએ, તો તે 98 ટકા સંભવિત કિલિંગની ક્ષમતા ધરાવે છે. એનજીમાં ભારતીય નિર્મિત રાજેન્દ્ર રડાર લગાવવામાં આવ્યું છે, જે 150 કિલોમીટર દૂરથી દુશ્મનને શોધી શકે છે. એટલું જ નહીં તે એક સાથે 64 ટાર્ગેટને મારવામાં સક્ષમ છે.
આકાશને ટૂંક સમયમાં આર્મેનિયામાં તૈનાત કરવામાં આવશે
2020 માં, ભારત સરકારે આકાશ મિસાઇલની નિકાસને મંજૂરી આપી, ત્યારબાદ 9 દેશોએ તેને ખરીદવામાં રસ દર્શાવ્યો. આકાશની ટેક્નોલોજી ડીઆરડીઓ દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે જ્યારે તે સંપૂર્ણપણે ભારત ડાયનામિક્સ લિમિટેડ દ્વારા બનાવવામાં આવી છે. ભારત ડાયનામિક્સ લિમિટેડની ઓર્ડર બુક પુષ્ટિ કરે છે કે આકાશને ટૂંક સમયમાં આર્મેનિયામાં તૈનાત કરવામાં આવશે.
અત્યાર સુધી આર્મેનિયા તેના 94 ટકા હથિયાર રશિયા પાસેથી ખરીદતું હતું, પરંતુ યુક્રેન સાથેના યુદ્ધ બાદ રશિયાએ આર્મેનિયાને હથિયાર આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. આ પછી આર્મેનિયાએ ભારત સરકાર સાથે હથિયારોના સોદા પર વાટાઘાટો કરી. અત્યાર સુધી આર્મેનિયા રશિયા દ્વારા બનાવેલ પિચોરા 125નો ઉપયોગ કરે છે. જો કે, હવે તે તેના એર ડિફેન્સને અપગ્રેડ કરી રહ્યો છે.
