ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્ય મણિપુર હિંસાની આગમાં સળગી રહ્યું છે. આ અંગે કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે ગુરુવારે મણિપુરના મુખ્ય પ્રધાન એન. બિરેન સિંહ સાથે વાત કરી અને રાજ્યની સ્થિતિની સમીક્ષા કરી. આ સિવાય કેન્દ્રીય ગૃહ સચિવ, આઈબીના ડિરેક્ટર અને સંબંધિત અધિકારીઓ સાથે બે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ બેઠકો યોજાઈ હતી. તેમણે મણિપુરના પડોશી રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓ સાથે પણ વાત કરી.
ન્યૂઝ એજન્સી ANI અનુસાર, મેઇતેઇ સમુદાયને અનુસૂચિત જનજાતિ (ST)માં સામેલ કરવાની માંગને પગલે હિંસા પર નિયંત્રણ લાવવા માટે સુરક્ષા દળોને રાજ્યમાં મોકલવામાં આવ્યા છે. પરિસ્થિતિને કાબૂમાં લેવા માટે સેના અને આસામ રાઈફલ્સની 55 ‘કૉલમ્સ’ તૈનાત કરવામાં આવી છે.
સમાચાર એજન્સી પીટીઆઈ અનુસાર, ગૃહમંત્રી અમિત શાહ મણિપુરની સ્થિતિ પર ઝીણવટપુર્વક નજર રાખી રહ્યા છે અને નજીકના રાજ્યોમાંથી અર્ધલશ્કરી દળો મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર ગૃહ પ્રધાન શાહે નાગાલેન્ડના મુખ્ય પ્રધાન નેફિયુ રિયો, મિઝોરમના મુખ્ય પ્રધાન જોરામથાંગા અને આસામના મુખ્ય પ્રધાન હિમંતા બિસ્વા સરમા સાથે ફોન પર વાત કરી હતી.
મણિપુરમાં આદિવાસીઓ અને બહુમતી મેઇતેઈ સમુદાય વચ્ચે હિંસા ફાટી નીકળ્યા પછી, રાજ્ય સરકારે ગુરુવારે પરિસ્થિતિને નિયંત્રિત કરવા માટે ગોળી મારવાના આદેશો જાહેર કર્યા. રાજ્યપાલ દ્વારા જાહેર કરાયેલા આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો આ ચેતવણીઓ છતાં પરિસ્થિતિ કાબૂમાં નહીં આવે તો ‘શૂટ એટ સાઈટ’ એક્શન લેવામાં આવી શકે છે. રાજ્ય સરકારના કમિશનર (ગૃહ) દ્વારા હસ્તાક્ષર કરાયેલ જાહેરનામું, ફોજદારી કાર્યવાહી સંહિતા, 1973 ની જોગવાઈઓ હેઠળ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.
હિંસાને કારણે 9,000 થી વધુ લોકો વિસ્થાપિત થયા છે. બુધવાર (3 મે) ના રોજ, ‘ઓલ ટ્રાઇબલ સ્ટુડન્ટ યુનિયન મણિપુર’ (ATSUM) એ બિન-આદિવાસી મેઇતેઈ સમુદાયની અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) દરજ્જાની માંગ વિરુદ્ધ ચુરાચંદપુર જિલ્લાના તોરબાંગ વિસ્તારમાં હાકલ કરી હતી. રાજ્યની 53 ટકા વસ્તી માટે.’આદિજાતિ એકતા માર્ચ’ દરમિયાન હિંસા ફાટી નીકળી હતી.
નાગા અને કુકી આદિવાસીઓની આ કૂચમાં ફાટી નીકળેલી હિંસા રાત્રે વધુ ગંભીર સ્વરૂપ ધારણ કરી હતી.
પોલીસ અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, પરિસ્થિતિને જોતા, બિન-આદિવાસી પ્રભુત્વ ધરાવતા ઇમ્ફાલ પશ્ચિમ, કાકચિંગ, થૌબલ, જીરીબામ અને બિષ્ણુપુર જિલ્લાઓ અને આદિવાસી પ્રભુત્વ ધરાવતા ચુરાચંદપુર, કાંગપોકપી અને તેંગનોપલ જિલ્લામાં કર્ફ્યુ લગાવવામાં આવ્યું છે, આઠ જિલ્લાના વહીવટીતંત્ર દ્વારા કર્ફ્યુ લગાવવા અંગે અલગ-અલગ આદેશ જાહેર કરવામાં આવ્યા છે.
ગૃહ વિભાગના આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે શાંતિ અને જાહેર વ્યવસ્થા જાળવવા માટે તાત્કાલિક અસરથી પાંચ દિવસ માટે ઇન્ટરનેટ સેવાઓ સ્થગિત કરવામાં આવી છે. સમગ્ર રાજ્યમાં મોબાઈલ ઈન્ટરનેટ સેવાઓ પણ બંધ કરી દેવામાં આવી છે.
મેઇતેઈ સમુદાયે તેમને આદિવાસી વર્ગમાં સામેલ કરવા માટે હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. આ અરજી પર 19 એપ્રિલે હાઈકોર્ટે ચુકાદો આપ્યો હતો. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, સરકારે મેઇતેઈ સમુદાયને આદિવાસી વર્ગમાં સામેલ કરવા અંગે વિચારવું જોઈએ. આ સાથે હાઈકોર્ટે આ માટે રાજ્ય સરકારને ચાર અઠવાડિયાનો સમય આપ્યો છે. હવે આ નિર્ણય વિરુદ્ધ મણિપુરમાં હિંસા થઈ રહી છે.
રાજ્યનો આદિવાસી સમુદાય હાઈકોર્ટના નિર્ણયનો વિરોધ કરી રહ્યો છે. આદિવાસી સંગઠનોનું કહેવું છે કે, “જો મેઇતેઈ સમુદાયને આદિવાસી કેટેગરીમાં સામેલ કરવામાં આવે તો તેઓ તેમની જમીન અને સંસાધનો પર કબજો કરી લેશે.” વિપક્ષમાં આપવામાં આવેલી બીજી દલીલ એ છે કે મેઇતેઈ વસ્તી અને રાજકીય પ્રતિનિધિત્વ બંનેમાં પ્રભુત્વ ધરાવે છે.
મણિપુરમાં હિંસા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરતા કોંગ્રેસના પૂર્વ અધ્યક્ષ રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું, “મણીપુરમાં ઝડપથી બગડતો કાયદો અને વ્યવસ્થાની સ્થિતિ અંગે હું ખૂબ ચિંતિત છું. વડા પ્રધાને શાંતિ અને સામાન્ય સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ. હું મણિપુરના લોકોને શાંત રહેવા વિનંતી કરું છું.”
પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી બેનર્જીએ ટ્વિટર પર કહ્યું, “હું મણિપુરની સ્થિતિને લઈને ખૂબ જ ચિંતિત છું. રાજકારણ અને ચૂંટણી રાહ જોઈ શકે છે, પરંતુ પહેલા આપણું સુંદર રાજ્ય મણિપુરનું રક્ષણ કરવું પડશે. હું વડા પ્રધાન (નરેન્દ્ર) મોદી અને અમિત શાહ (ગૃહ પ્રધાન)ને ત્યાં શાંતિ પુનઃસ્થાપિત કરવા પગલાં લેવા વિનંતી કરું છું.
મેરી કોમે ટ્વિટમાં કેટલાક ફોટો શેર કર્યા અને લખ્યું, “મારું રાજ્ય સળગી રહ્યું છે.
મહેરબાની કરીને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ, સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહની મદદ કરો.” ANI ન્યૂઝ એજન્સી સાથે વાત કરતા મેરી કોમે કહ્યું, “હું રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારને પરિસ્થિતિ માટે પગલાં લેવા અને રાજ્યમાં શાંતિ અને સુરક્ષા જાળવવા માટે અપીલ કરું છું. તે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે આ હિંસામાં કેટલાક લોકોએ તેમના પરિવારો ગુમાવ્યા છે.” સભ્યો. આ પરિસ્થિતિ શક્ય તેટલી વહેલી તકે સામાન્ય થઈ જવી જોઈએ.”
