અમેરિકાને કોણ નથી ઓળખતું ? તે વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે. પરંતુ જો આપણે આર્થિક મોરચે વાત કરીએ તો આ દિવસોમાં યુએસ અર્થતંત્ર માટે ચારે બાજુથી નકારાત્મક સમાચાર આવી રહ્યા છે. ત્યાં, છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ઘણી મોટી બેંકો ડૂબી ગઈ. એવું કહેવાય છે કે ઘણી વધુ બેંકો પતનની આરે છે. હવે સમાચાર આવી રહ્યા છે કે અમેરિકા લોન રિપેમેન્ટમાં ડિફોલ્ટ થઈ શકે છે. નાણામંત્રી જેનેટ યેલેને પોતે જ સોમવારે આ વાત કહી છે.
યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરી જેનેટ યેલેને સોમવારે ચેતવણી આપી હતી કે જો સરકાર દેવાની મર્યાદા વધારવામાં નિષ્ફળ જશે તો 1 જૂન સુધીમાં યુએસ પાસે રોકડનો અભાવ થઈ શકે છે. તે પછી તેના દેવાની ચુકવણીમાં ડિફોલ્ટ થઈ શકે છે. યેલેને એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે જો કોંગ્રેસ 1 જૂન પહેલા દેવાની મર્યાદામાં વધારો નહીં કરે તો અમે જૂનની શરૂઆત સુધીમાં સરકારની તમામ જવાબદારીઓને પૂર્ણ કરવામાં અસમર્થ થઈ જઈશું.
છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓ પર નજર કરીએ તો ત્યાં ઘણી બેંકો ડૂબી ગઈ છે. એટલું જ નહીં આગળ પણ સંકેતો સારા નથી. એવું કહેવાય છે કે ત્યાં વધુ ઘણી બેંકો પડી શકે છે. કારણ કે લોકોએ થોડા દિવસોમાં બેંકોમાંથી એક ટ્રિલિયન ડોલરથી વધુ રકમ ઉપાડી લીધી છે. જેના કારણે કંગાલીમાં લોટ ભીનો થઈ ગયો છે. બીજી તરફ, યુએસ ડૉલર હાલમાં સમગ્ર વિશ્વમાં મુશ્કેલ પડકારનો સામનો કરી રહ્યો છે. ઘણા દેશોએ ડૉલરને બદલે પોતાની કે અન્ય કોઈ કરન્સીમાં વેપાર કરવાનું શરૂ કર્યું છે. હાલમાં ત્યાં ડેટ ટુ જીડીપી રેશિયો પણ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયો છે.
અમેરિકાના ઈતિહાસમાં આવું પહેલીવાર થઈ રહ્યું છે. અગાઉ અમેરિકા ક્યારેય ડિફોલ્ટના જોખમમાં નહોતું. વાસ્તવમાં જો આગામી જુલાઈ સુધી અમેરિકાની દેવાની મર્યાદા વધારવામાં નહીં આવે તો દુર્ઘટના થવાની ચર્ચા છે. ડિફોલ્ટિંગ તેના જોખમો ધરાવે છે. એવો અંદાજ છે કે જો અમેરિકા ડિફોલ્ટ થશે, તો એક જ ઝાટકે 7 મિલિયનથી વધુ નોકરીઓ જશે. તેના કારણે યુએસ જીડીપીમાં પણ ઘટાડો થશે. જ્યારે વિશ્વની અગ્રણી અર્થવ્યવસ્થામાં જ આવું થાય છે, ત્યારે તેની અસર વિશ્વના અન્ય દેશો પર પણ થવાની છે.
આ પહેલીવાર નથી જ્યારે અમેરિકાના નાણામંત્રીએ આવી ચેતવણી આપી હોય. અગાઉ જાન્યુઆરીમાં પણ તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે યુએસ જૂન સુધીમાં દેવાની ચૂકવણીમાં ડિફોલ્ટ થઈ શકે છે. કારણ કે અમેરિકાએ દેવાની મર્યાદા વટાવી દીધી છે. એટલા માટે યેલેને સંસદને વિનંતી કરી હતી કે શક્ય તેટલી વહેલી તકે દેવાની મર્યાદા વધારવામાં આવે.
